Skip to main content

Posts

Showing posts from February, 2020

प्रश्न..

मुलं सातत्याने दिसेल त्याच्याविषयी प्रश्न विचारत का सुटत असावीत? लहानपणापासून स्नेहच्या असंख्य प्रश्नांची उत्तरं देताना हा प्रश्न मला कायम छळत आला आहे. त्याचे उत्तर मागच्या काही दिवसात मिळायला सुरुवात झाली आहे, असे मला वाटले म्हणून ते तुमच्यासोबत शेअर करण्याचा प्रयत्न करत आहे. या जगात आलेल्या प्रत्येक सजीवाला त्याच्या आजूबाजूच्या जगाविषयी प्रचंड कुतूहल असते. हे कुतूहल शमवण्यासाठी लहानपणापासून मुले दिसेल ती वस्तू हाताळून बघणे, चव घेण्याचा प्रयत्न करणे, तिच्यातून येणाऱ्या वेगवेगळ्या आवाजाचा अंदाज घेणे, ती वस्तू सर्व बाजूंनी डोळे भरून बघून घेणे, असं करत असतात. त्यातून ती वस्तू पुन्हा समोर आली तर प्रतिसाद कसा दिला पाहिजे, हे ठरवणे मुलांना सोपे जाते. अशा पध्दतीने आपल्या आजूबाजूचे जग समजून घेण्याचा प्रवास हा मूल जोपर्यंत बोलायला शिकत नाही, तोपर्यंत सुरू असतो. हा प्रवास तसं बघितलं तर इतर कोणत्याही प्राण्यांच्या पिल्लांसारखाच असतो. मात्र बोलायला शिकल्यानंतर एक मोठा फरक पडतो तो म्हणजे आजूबाजूचे जग समजून घेण्यासाठी ज्ञानेंद्रियांच्या जोडीने मूल भाषेचा वापर करायला शिकतं, प्...

टीचिंग आणि लर्निंग..

ऑटोमेशन फिल्ड मध्ये काम करत असताना, बऱ्याचदा "टिच" शब्द वापरावा लागतो. वेगवेगळ्या सेन्सर्स व रोबोट्सना त्यांचं काम योग्य पद्धतीने करण्यासाठी आधी "टीच" करतात. टीच करायचं म्हणजे काय करायचं, तर त्यांचे काम करण्यासाठी, त्यांना हवी असलेली माहिती फीड करायची आणि कोणत्या माहितीवर कोणती कृती करायची, हे त्यांच्या मेंदूत फीड करायचे. लक्षात घ्या, त्यांना फक्त, त्यांच्याकडून जे काम करून घेणे अपेक्षित आहे, तेवढीच माहिती दिली जाते आणि जी कृती अपेक्षित आहे, तेवढीच टिच केली जाते.  सेन्सर्स व रोबोट्स काम करत असताना, त्यांना टिच केलेल्यापेक्षा जर काही वेगळे समोर आले, तर ते "फॉल्ट" मध्ये जातात. कारण त्यांना "टीच" केले जाते, "लर्न" केले जात नाही. टिचिंग आणि लर्निंग यामध्ये एक मूलभूत फरक आहे. टिचिंगमध्ये माहिती व कृती यांच्या सीमारेषा स्पष्ट असतात, त्या सीमारेषेबाहेर जाऊन कोणतीही माहिती देणे वा कृतीची अपेक्षा, ज्याला टिच केले जाते, त्याच्याकडून केली जात नाही. मात्र लर्निंग मध्ये माहिती देण्याऐवजी, लर्नरला अवगत असलेल्या माहितीचे आकलन करण्य...